Leerkrachten in het basisonderwijs willen meer te weten komen over introversie onder leerlingen. Dat blijkt uit een onderzoek dat is uitgevoerd door Introvertel. 75% van ondervraagde leerkrachten van het basisonderwijs geeft aan meer te willen leren over leerlingen die introvert zijn en hoe met introverte leerlingen om te gaan.
Introvertel voerde een onderzoek uit onder leerkrachten in het basisonderwijs over hoe scholen omgaan met introverte leerlingen. De deelnemende leerkrachten vulden een vragenlijst in met zowel gesloten als open vragen. Bekijk hieronder de resultaten van het onderzoek.
Leerkrachten willen leren over introversie
Dat driekwart van de deelnemende leerkrachten graag meer wil leren over het omgaan met introverte leerlingen geeft hoop. Onze wereld is vooral georiënteerd op extraverte normen en dat is in het basisonderwijs niet anders. Niet alleen worden introverte leerlingen vaak over het hoofd gezien, er bestaan ook nog veel misverstanden over introversie. Hierdoor krijgen introverte kinderen pijnlijk genoeg een verkeerd beeld van zichzelf en van hun kunnen, en daarbij ook van hun plek in de maatschappij. Leerkrachten moeten aansluiten bij de behoeften van iedere leerling en zo alle leerlingen de kans geven zich optimaal te ontwikkelen. Dat deze wil om te leren er is, geeft een goed gevoel over de mogelijkheden, en geeft ook aan dat meer leren nodig is.
Scholen bieden weinig informatie over introverte leerlingen
Tegenover de vraag over de wens om te leren over introverte leerlingen stond de vraag of de school van de leerkracht op dit moment voorziet in die informatie. Uit de antwoorden bleek dat 3% van de scholen actief informatie aanbiedt over hoe je als leerkracht omgaat met introverte leerlingen.
De meeste deelnemende leerkrachten lieten een duidelijke ‘nee’ weten op de vraag of school voorziet in de informatie. Sommige deelnemers nuanceerden hun antwoord: Enkele leerkrachten gaven aan dat ze verwachtten dat de school wel aandacht zal geven over het omgaan met introverte leerlingen, wanneer een leerkracht daarom vraagt. Enkele meldden ook dat hun school vakliteratuur aanbiedt waarin soms ook het onderwerp ‘introversie’ staat. Meerdere leerkrachten gaven aan dat op hun school wel een specialist aanwezig is (zoals een IB-er of orthopedagoog), die een leerkracht in kan schakelen wanneer er problemen spelen bij een leerling.
IB-er (of andere specialist) bij problemen niet voldoende
Veel scholen hebben een IB-er aangesteld die leerkrachten kunnen inschakelen wanneer er problemen spelen bij een leerling. Sommige deelnemende leerkrachten wezen hierop bij de vraag of school voorziet in informatievoorziening omtrent introverte leerlingen. Dat steeds meer scholen de beschikking krijgen over een IB-er is een positieve ontwikkeling. Voor de bekendheid bij leerkrachten over het omgaan met introverte leerlingen is het helaas echter niet voldoende. Schoolmedewerkers benaderen een IB-er in geval van problemen. Zij zien introverte leerlingen vaak niet als een probleem. Introverte leerlingen vallen zelfs vaak minder op en worden eerder over het hoofd gezien. Kennis over het omgaan met introverte leerlingen moet al verankerd zitten in de kennis bij scholen en bij leerkrachten, om problemen bij introverte leerlingen te voorkomen.
Resultaten onderzoek ‘Omgaan met introverte leerlingen’
Bekijk onderstaande infographic voor de resultaten van het onderzoek:
Deel van leerkrachten is verrast over de betekenis van introversie
De deelnemende leerkrachten aan het onderzoek kregen een omschrijving te lezen van algemene eigenschappen die je vaak bij een introvert persoon ziet (zie de infographic hierboven). Niet voor iedereen is duidelijk wat introversie precies betekent. 28% was verrast door de omschrijving van een introvert persoon.
Leerkrachten benoemden bijvoorbeeld:
- “Dat ze geen energie krijgen van sociaal contact”
- “Dat er veel positieve kanten aan zijn”
- “Dat ze liever luisteren dan vertellen”
- “Dat ze opladen door alleen te zijn”
- “Dat prikkels energie kosten”
- “Dat ze een grote innerlijke belevingswereld hebben”
- “Dat ik eigenschappen herken van mezelf”
- “Dat ze graag voorbereid willen zijn”
Hoe gaan leerkrachten om met introverte leerlingen?
Leerkrachten vertelden in het onderzoek hoe zij omgaan met leerlingen waarvan ze weten dat ze introvert zijn. Zij gaven bijvoorbeeld aan:
- “Voldoende rustmomenten creëren op de dag. Zorgen dat het dan ook stil is.”
- “Ik zoek uit waarom een kind alleen is in de pauze. Vindt de leerling dat fijn of wil het wel samen spelen, maar is het moeilijk?
- “Wat vaker bij de introverte leerlingen langsgaan en vragen hoe het gaat en of ze alles snappen. Meer richten op de relatie”
- “Zelfinzicht geven en krachten benoemen”
- “Een rustige plek aanbieden waar ze heen kunnen wanneer ze het nodig hebben”
- “Ruimte geven, en intussen wel hun welzijn monitoren”
- “Af en toe deze kinderen in het zonnetje zetten”
- “Koppelen aan kinderen bij wie ze zich op hun gemak voelen”
Het is mooi om te lezen dat er leerkrachten zijn die oog hebben voor hun introverte leerlingen en hen op een zo passend mogelijke manier behandelen. Lees meer informatie over het omgaan met introverte leerlingen. In dit artikel vind je meer tips.
onderwijs en introversie bij leerlingen
Het doet goed om te merken dat er leerkrachten zijn die hun aanpak van introverte leerlingen al goed heeft overwogen. Het feit dat een overgroot deel van de deelgenomen leerkrachten (75%) graag meer wil leren over introversie is een goed vooruitzicht. Een groot deel van de overgebleven 25% die aangaf niet meer te willen leren erover, gaf in een eerdere vraag aan zelf introvert te zijn.
Jammer om te merken is dat nog een heel klein deel (3%) van de scholen van de deelnemers actief informatie aanbiedt over introversie bij leerlingen. Dit is nog een te groot gat. Hier valt dus nog veel te winnen. Scholen moeten actief gaan zorgen voor kennis over de verschillen in omgang met extraverte kinderen en introverte kinderen. En ervoor zorgen dat iedere leerkracht deze kennis en vaardigheden toe kan passen op de leerlingen in zijn klas.
Aandacht voor herkenning en omgaan met introverte leerlingen tijdens de PABO (opleiding leraar basisonderwijs) zou bijdragen aan een optimale ontwikkeling.